- Mục đích chính của chất bôi trơn cho vòng bi là giảm sự ma sát và sự mài mòn của vật liệu, kéo dài tuổi thọ, giảm sự sinh nhiệt do ma sát và có tác dụng làm mát, làm kín ngăn ngừa gỉ sét. Chất bôi trơn có chức năng làm cho các viên bi tách rời nhau và trượt lên bề mặt nhờ màng dầu rất mỏng.
- Mỗi loại vòng bi sẽ cần một loại chất bôi trơn khác nhau. Chất bôi trơn phù hợp sẽ giúp cho vòng bi hoạt động tốt nhất. Có hai phương pháp chính bôi trơn vòng bi: Bôi trơn bằng dầu, Bôi trơn bằng mỡ.
1. Bôi trơn bằng mỡ:
- Thành phần cơ bản gồm dầu và các chất phụ gia. Khi lựa chọn mỡ để bôi trơn cần chú ý đến điều kiện sử dụng của mỡ. Các bạn có thể tham khảo ở Bảng dưới đây về độ đặc và nơi làm việc của mỡ:
Độ đặc của mỡ | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 |
Độ đặc của mỡ ( 1/10mm) | 355- 385 | 310- 340 | 265- 295 | 220-250 | 175- 205 |
Ứng dụng | - Cung cấp mỡ tập trung - Nơi dễ xảy ra ăn mòn. | - Cung cấp mỡ tập trung - Nhiệt độ thấp - Nơi dễ xảy ra ăn mòn | - Đây là loại mỡ thông thường - Vòng bi có vòng bịt kín. | - Đây là loại mỡ thông thường - Nhiệt độ cao - Vòng bi có vòng bịt kín | - Nhiệt độ cao - Nơi mỡ sử dụng để làm kín |
2. Bôi trơn bằng dầu:
- Có nhiều phương pháp bôi trơn bằng dầu khác nhau: bể dầu, bôi trơn nhỏ giọt, kiểu tung tóe, bôi trơn tuần hoàn, phun sương và phun dạng khí. Bôi trơn bằng dầu thường được dùng trong thiết bị tốc độ cao và nhiệt độ cao. Đặc biệt hiệu quả trong trường hợp lấy nhiệt ra khỏi vị trí bôi trơn. Do đó cần lựa chọn dầu có độ nhớt phù hợp với nhiệt độ làm việc của vòng bi.
- Lưu ý: Dầu có độ nhớt thấp thường được dùng cho thiết bị tốc độ cao, dầu có độ nhớt cao thường được dùng cho thiết bị tải nặng.
Bảng độ nhớt yêu cầu cho mỗi loại vòng bi các bạn có thể tham khảo:
Loại vòng bi | Độ nhớt ở nhiệt độ vận hành |
Vòng bi cầu Vòng bi đũa trụ | >=13mm2/s |
Vòng bi đũa kim Vòng bi đũa trụ | >=20mm2/s |
Chặn đũa trụ | >=32mm2/s |
3. Bổ sung và thay mới chất bôi trơn cho vòng bi:
Theo thời gian thì chất lượng bôi trơn sẽ giảm cho dù trước đó ta chọn dầu, mỡ chất lượng cao. Do đó, cần phải định kỳ thay mới để đạt hiệu quả làm việc tốt nhất, bảo vệ thiết bị ....
- Nhiệt độ: Nếu nhiệt độ vòng bi vượt quá 700C, tần suất bổ sung dầu được giảm một nửa cho mỗi 150C tăng.
- Tải trọng: Tần suất bổ sung phụ thuộc vào độ lớn tải trọng của vòng bi.
- Mỡ: Đối với vòng bi cầu, tần suất thay thế phụ thuộc vào mỡ sử dụng.
- Tần suất thay dầu: phụ thuộc vào điều kiện vận hành và số lượng dầu. Nhiệt độ vận hành dưới 500C và môi trường sạch thì tần suất thay thế là 1 năm. Nếu nhiệt độ dầu trên 1000C thì tần suất thay thế 3 tháng một lần.